Wat is de Wet Affectieschade?
Wie als naaste wanneer en hoeveel vergoed kan krijgen, is geregeld in de Wet Affectieschade. Al langere tijd bestond de roep om deze wet, maar de angst voor Amerikaanse taferelen en commercialisering van verdriet hield de totstandkoming van een dergelijke regeling tegen. In 2019 was het dan toch zover. Sindsdien is het voor de naaste familie van slachtoffers van een verkeers- of bedrijfsongeval, een geweldsmisdrijf of een medische fout mogelijk om affectieschade te claimen.
Er moet dan wel sprake zijn van ongevallen en andere gebeurtenissen die overlijden of ernstig en blijvend letsel tot gevolg hebben. Denk aan een kind dat wordt aangereden en voor de rest van zijn leven gehandicapt is. Een ander voorbeeld is het geval waarin een arts tijdens een operatie van jouw echtgenoot een zodanige misser maakt dat hij overlijdt. In die situaties, maar ook bijvoorbeeld na het beschieten van Peter R. de Vries, kunnen dierbaren een beroep op affectieschade doen.
Voor wie is de Wet Affectieschade van toepassing?
De wet somt op welke naasten in aanmerking komen voor affectieschade. Dit zijn:
- ouders;
- kinderen;
- partners die een duurzame gemeenschappelijke huishouding voer(d)en; en
- zogenaamde zorgrelaties, zoals pleegouders.
In de eerste plaats maken andere dierbaren, zoals broers en zussen, geen aanspraak. Dit is anders wanneer zij ieder voor zich aannemelijk kunnen maken dat hij of zij een nauwe persoonlijke relatie met het slachtoffer onderhoudt of onderhield.
Hoogte vergoeding
Voor het bepalen van de hoogte van de vergoeding zijn standaardbedragen opgesteld, variërend van € 12.500 tot € 20.000. Hierbij staat de persoonlijke situatie van het slachtoffer en zijn naasten centraal. Wat is de relatie en wat is de toestand van het slachtoffer? Overigens kan het bedrag lager uitvallen als er bijvoorbeeld sprake is van eigen schuld van het slachtoffer.
Degene die het bedrag betaalt, is in principe de persoon die aansprakelijk is voor de schade. Als hij is verzekerd, wat bijvoorbeeld bij een verkeers- of bedrijfsongeval vaak zo zal zijn, dan draait de verzekeraar op voor de vergoeding. En kan de veroorzaker/dader het bedrag niet betalen, dan schiet de overheid het voor, om het later alsnog op de veroorzaker te verhalen.
Geen terugwerkende kracht
De Wet Affectieschade is van kracht sinds 1 januari 2019. Alle ongevallen waarbij naasten van slachtoffers vóór die datum zijn geraakt, vallen buiten de werking van de wet. In sommige gevallen kunnen die dierbaren wel aanspraak maken op zogenaamde shockschade.
Dit betreft ook een immateriële vorm van schade, maar is aan striktere voorwaarden onderhevig en gaat alleen om naasten die het ongeval of de catastrofale gevolgen daarvan voor hun ogen hebben zien gebeuren (en daar psychische problemen door ervaren).
Symbolisch gebaar
Natuurlijk kan geen enkele financiële tegemoetkoming de pijn wegnemen bij leed van zodanige aard. De vergoeding is louter bedoeld als erkenning van de emotionele gevolgen die naasten door het ongeval ervaren. In dat licht bezien heeft dit gebaar misschien toch meer waarde dan je in eerste instantie zou denken…
Naar het overzicht
